WOW dit is interessant
Het adellijk geslacht Von Sponheim domineerde eeuwenlang de Hunsrück. Waarschijnlijk ben ik al vele malen langs een van de hoogtepunten uit de geschiedenis van dit geslacht gereden (en gewandeld) voordat de Von Sponheims mijn bewustzijn bereikten. Mijn aandacht was lang op andere zaken gefocust.
Ik weet nog wel het moment dat ik dacht: WOW, dit is interessant. We maakten een rondwandeling bij kasteel Frauenburg, gelegen aan de rivier de Nahe ten zuiden van Idar Oberstein en daar was ze.
Loretta von Sponheim (1300-1346)
Loretta. Getrouwd met graaf Heinrich von Sponheim, al jong weduwe en haar laatste jaren in afzondering levend in de Frauenburg. Zij bleek niet zomaar een adellijke dame geweest te zijn. Om de bezittingen van het geslacht Von Sponheim veilig te stellen heeft ze een van de machtigste mannen van haar tijd, de aartsbisschop van Trier, een aantal maanden gegijzeld. Hoe stoer is dat. De hele toenmalige spraakmakende goegemeente stond op z’n kop. Alsof prinses Beatrix anno nu Ronald Trump in haar paleisje gevangen zou houden. De wereld zou te klein zijn.
Kijk hier voor een filmpje over de kloosterstraat in Sponheim en het klooster.
De footprints van de Von Sponheims
Vanaf dat moment zag ik overal ‘footprints’ die de Von Sponheims in de loop der eeuwen in de Hunsruck hadden achtergelaten.
Dit roemrijke geslacht, en zeker Loretta, liet mij niet meer los.
En zo ging ik afgelopen week naar Sponheim, een stadje aan de voet van de Kellerberg, vlakbij de Stausee en met het stamslot van de Von Sponheims op loopafstand in het nabije Burgsponheim.
Het slot (uit 12de eeuw) was mijn doel niet. Een ruïne met prachtig uitzicht over de omgeving, maar daar was ik al eens geweest. Nee, ik had mijn zinnen gezet op de kloosterkerk in Sponheim, vanuit cultuurhistorisch opzicht een van de meest waardevolle gebouwen in het stroomgebied van de Nahe.
Graaf Meginhard von Sponheim was begin 12de eeuw de bouwheer van zowel de kerk als het klooster en geldt als de stichter van het ‘graafschap’ Von Sponheim dankzij zijn huwelijk met gravin Mechtild von Mörsberg.
Het klooster is helaas voor het grootste deel verloren gegaan, maar de kerk heeft de stormen van de tijd doorstaan.
Hildegard von Bingen en Jutta von Sponheim
De kloosterkerk is gebouwd met een Grieks kruis als grondplan en is prachtig gelegen op het hoogste punt van het stadje. Wat een uitzicht! En wat een rust. We zijn de enigen en we hebben nog meer geluk: de deur is open! Wat bij binnenkomst als eerste opvalt is het licht en de prachtige spinbogen in de koepels en het hoogaltaar. Nauwelijks glas-in-lood zodat de zon vrij spel heeft. Het interieur moet het vooral hebben van zijn architectuur. De plek is magisch. De akoestiek schitterend.
Wat voor mij echt als een verrassing kwam is dat Hildegard von Bingen, waarover ik al eens in dit blog geschreven heb, in dit klooster voor het eerst haar toekomstige lerares Jutta von Sponheim (kluizenaren en abdis van het klooster op de Disisbodenberg) ontmoette.
Jutta was de zus van Menighard von Sponheim. En zo komen er vele draden van de geschiedenis van de Von Sponheims samen op deze mooie plek. Er is zelfs een tuin die is ingericht volgens de principes van Hildegard von Bingen, zoals zij ze heeft beschreven in een van haar vele boeken.
Lange afstandspaden
Nu snap ik ook dat zowel het langeafstandspad ‘Sponheimer Weg’ als de ‘Hildegard von Bingen-Weg’ hier langskomen. Wegen die dwars door de Hunsruck gaan. Beide echt aanraders voor een -eerste-kennismaking met deze prachtige regio. Niet alleen ‘weg van de Sponheims’, maar dus ook weg van Von Bingen. Nog beter: ik ben gewoon weg van de Hunsruck.
