De eerste schilderworkshop van deze zomer zit er op. Voor Conny is het na al die jaren toch altijd weer spannend. Hoe is de groep, de magie, gaat iedereen straks met een goed gevoel naar huis.
Ook deze keer besluiten we aan de deelnemers te vragen of ze op de laatste dag wat willen reflecteren op hun werk en het proces. Hieronder een impressie van de gedachtenspinsels van vier cursisten.

‘Ik dacht altijd dat ik geen fantasie had’

‘Wat heeft ze het ons weer lekker makkelijk gemaakt’, was de eerste reactie van Willie toen ze las wat het thema van de schildersweek was. ‘Ik dacht wel meteen: ik wil zowel de IJsberg(-sla) als de begrenzing in een schilderij. Maar ja hoe doe je dat? Een zee begrenzen? Twee pinguins met een bordje ‘grens’ vond ik te geforceerd grappig. Eenmaal in Bollenbach heb ik dat idee dan ook als eerste losgelaten. De pinguins zijn wel gebleven, maar op een andere manier. Vogels zijn vrij, hebben geen last van grenzen’.

‘En dan die sla! Hoe krijg je die nou in een ijszee. Pas op het allerlaatst heb ik ook mijn idee om de ijsbergsla te versieren met tomaatjes, blokjes geitenkaas enz losgelaten. Het paste niet meer. Het werd te veel. Te druk. Zoals het schilderij nu geworden is straalt het rust uit, is het bijna meditatief.’

Ontdekt dat ik ook uit mijn hoofd kan schilderen

Willie vertelt verder: ‘Met Conny heb ik vooral veel gespard over de kleuren, de vorm. De wolken. Het roze in de lucht maakt de koude dragelijk. Het is het licht van de avondzon, daar hou ik het meest van.

De grootste ontdekking van deze workshop is dat ik ‘het realisme’ – het zo precies mogelijk naar de werkelijkheid schilderen – wat ik het liefst doe kon loslaten en eigenlijk een fantasie-schildering gemaakt hebt, iets surrealistisch. Ik ben dan ook heel blij met het resultaat. Het was weer een super week.’

‘Zonder thema geen spanningsveld’

Als ik aan Marjolein vraag wat haar eerste gedachte was bij het thema van de schildersweek, antwoordt ze dat ze schrok:
‘Jeetje, wil ik dit wel. IJsberg(-sla) en begrenzing. Ik ben een geboren rebel en raak gefrustreerd van grenzen. En aangezien ik Conny nog niet kende wist ik niet hoe serieus ik het thema moest nemen. Vervolgens bedacht ik dat er zonder thema geen spanningsveld is en ook: laat gaan, ik zie het wel.’

Marjolein had zich als een van de eersten aangemeld en net voordat de schildersweek begon had ze nog een workshop ecoprinten gedaan. Daar was ze zo vol van en zo enthousiast over dat ze dit nog niet kon loslaten. Zelf noemt ze dit het haar ‘babyfase’. Alles is nieuw en een groot wonder.  En in die flow kwam ze naar Bollenbach.

Marjolein: ‘Voor Conny bleek het geen probleem te zijn dat ik doorging met ecoprinten. Thuis had ik al veel voorbereid en hier ging ik als een gek aan de slag. Hoewel het niet Conny haar specialisme is heeft ze wel een goed oog en kon ze me toch bij elk werk een stapje verder helpen en de puntjes op de i zetten. Echt geweldig.’

Het ‘huh?-gevoel’

Het thema begrenzing hield haar tijdens de cursusdagen wel bezig. Alles heeft een grens en ook weer niet. Ze noemt dit fenomeen een ‘oneindig ei’.
Ze loopt met mij langs haar werk en wijst aan: organische grenzen, harde grenzen, afgekloven grenzen, de grenzen van het blad, van het doek, van het materiaal.

‘Ik zoek de grenzeloosheid binnen de vastgestelde grenzen, de totale vrijheid in gebondenheid. En ik wil ook verrassen. Het ‘huh?- gevoel’ oproepen. Dat noem ik mijn stoorzenders zoals in dit geval de pindadoppen die in het atelier voor het oprapen lagen. Dat verzin ik echt niet van te voren. Dat ontstaat.’

Waar ze het meest tevreden over is?
‘Eigenlijk mijn tweede werkstuk. Het is de sfeer, de kleurencombinatie’
En als ik zeg dat ik rechtsonder een wajangpop zie filosofeert ze wat door over de mogelijkheid dat ze met dit werk onbewust haar vroegste kindertijd geraakt heeft.

In Bollenbach heeft ze haar ‘babyfase’ afgerond. Half augustus gaat ze nog een keer een workshop ecoprinten doen om deze techniek naar de volgende fase te brengen, die van de consolidatie. Of ze dan nog verder gaat weet ze niet. Dat ze terugkomt naar de Hunsrück weet ze wel. ‘Wat een ontdekking’.

Broodje Haring en klassieke vissersvrouw

Marjan: ‘ik heb me meteen aangemeld toen ik hoorde dat Conny het weer aandurfde om een schildersweek te organiseren in Bollenbach. Conny maakt me altijd vrolijk. Het thema ‘IJsberg(-sla) en begrenzing associeerde ik steeds met beperking. Ik wist nog niet wat ik ermee aan moest. Wel had ik al snel een beeld van Visiotherapie voor ogen. Meer niet en zeker niet hoe ik dat vorm wilde geven.

Conny maakt me niet alleen vrolijk maar ik associeer haar ook met Scheveningen. Mijn opa en oma woonden in de buurt waar Conny haar atelier heeft en zelf ben ik geboren op Scheveningen. Het broodje haring en de klassieke vissersvrouw met mutsje had ik al eens geschilderd en pasten niet bij het thema. Iets met vis en beperking, visiotherapie, dat. Zoiets. Zelf had ik net een aantal weken fysiotherapie achter de rug. En eenmaal in Bollenbach viel alles op z’n plek. Het grappige, vrolijke, de vis, de therapie, de begrenzing van een beperking en zo is ‘Gebrek op Scheveningen’ ontstaan.

Gebrek op Scheveningen

Als je goed kijkt, ik schilder van linksboven naar onder, zie je dat de vissen steeds grover worden. Ik durf steeds meer. De vis die tegen het rek opklimt heeft dikke vinnen nodig want hij lijdt aan spierverslapping.
De zeehond op de hometrainer heeft obesitas en moet hard trainen om zijn buik kwijt te raken. De kabeljauw heeft een bril en een stok. Het is een zeldzame vissoort. ‘Wijs mij de weg’ is zijn thema. De makreel die om het hoekje van de deur kijkt en zich vastklampt aan de rollator is echt een oude nieuwsgierige muts en de krab heeft een evenwichtsstoornis. Kijk maar naar zijn pootjes.

Dit soort gekke schilderijen maak ik bijna alleen maar hier. Het is blijkbaar de losse en vrolijke sfeer waarbij alles mag die me daartoe inspireert. Thuis schilder ik heel anders. Alhoewel, thuis schilder ik haast nooit meer, ik doe het liever in een kleine groep gelijkgestemden. En die vind ik onder meer in Bollenbach. ‘

‘Ik dacht meteen ijsberg en ijsjes’

Marian: ‘Mijn associatie met het thema was direct ‘klimaat’. De ijsberg smelt door de opwarming van de aarde en verdwijnt in zee , dus de ijsjes smelten ook. En ik hou zo van ijsjes Ik heb ze in het gras gelegd vanwege de kleurencombinatie. De ijscokar ligt al op de bodem van de zee zoals mijn vriend zei. Daar had ik zelf nog niet eens over nagedacht. De fel-groene bollen zou je kunnen associëren met ijsbergsla maar het is pistache-ijs dat smelt.

Eigenlijk ben ik niet zo tevreden over mijn werk. Ik vind het geen eenheid en het kleurverschil vind ik te groot. Ik moet er nog iets mee, maar wist even niet wat en had ook geen zin om daar nu verder mee te gaan. Daarom heb ik het weggelegd en ben met het thema begrenzing aan de slag gegaan. Daarvoor heb ik me beperkt tot het potlood. ‘

Er zit muziek in begrenzing

Marian vertelt dat toen ze met de potloden ging werken, puur zwart wit, de inspiratie vanzelf kwam. ‘De krop sla werd het achterhoofd van een vrouw. Het hek stelt de horizon voor. Ik wilde geen stijf hek en heb de paaltjes verschillende lengtes gegeven. Nu lijkt het net een notenbalk. Er zit dus muziek in de begrenzing. De boom links geeft de vrouw schaduw. ‘

Volgens Marian kan de vrouw elke emotie tonen die je haar toedicht, want je ziet haar van achter. Als ik voorzichtig suggereer dat haar nek niet verkrampt is en ze waarschijnlijk niet verdrietig of boos is geeft Marian toe dat ze in ieder geval relaxed is en wat voor zich uit zit te dromen met haar blik op de horizon. Wat ze droomt mag ik zelf invullen.’