De Von Sponheims

Macht fascineert. Wie de populaire series op Netflix en HBO volgt weet dat dit een van de thema’s is dat al die zo verschillende series bindt: politieke macht, economische macht, macht op de straat, in de eigen familie. En dat macht vaak samen gaat met geweld en geld, bakken met geld.
Verdiep je in het verleden en je weet: ‘er is niets nieuws onder de zon’, zoals Prediker al zei in het gelijknamige Bijbelboek.

Wie wel eens in Bollenbach geweest is kent ongetwijfeld de imposante middeleeuwse Schmidtburg, diep gelegen in het Hahnenbachdal en uit al zijn poriën macht ademend.
Natuurlijk heb ik daar al over geschreven in mijn reisgids, maar er valt nog zoveel meer over te vertellen! En dat is wat ik samen met Conny doe in het eerste deel van ons project met als werktitel ‘Scivias, Ken de wegen van de Hunsrück’.

Door ergens dieper in te duiken stuit je op onverwachte verhalen, verhalen die er om vragen opnieuw verteld te worden en die inspiratie geven voor kunstwerken.

Politiek, geld en grond

Het overkoepelend thema van ons eerste deel is de opkomst en ondergang van de adellijke familie Von Sponheim, die vele eeuwen lang grote delen van de Hunsrück bestuurde en mee vorm gegeven heeft . De Von Sponheims bezaten uitgestrekte gronden, met eigen jachtvelden, land – en wijngebieden, burchten, kloosters, dorpen en stadjes.

Als gevolg van schenkingen, gunstige huwelijken en  erfenissen konden ze hun bezittingen steeds verder uitbreiden: van gronden aan de Midden-Rijn en de Nahe tot gebieden aan de Moezel, in Luxemburg, aan de rivier de Lahn (een zijtak van de Nahe) en de Neder-Rijn.
In de 14de eeuw ontstaan er lijntjes met de adellijke familie Wittelsbach, heer en meester over de Palts en met de hertogen van Beieren. Hun bezittingen reiken dan tot ver in Zwitserland en Karinthië. Al met al kon je niet om de Von Sponheims heen. Zij heersten ruim 300 jaar over de Hunsrück . 

Eindeloos ambitieus

Maar wat heeft de Schmidtburg bij Bollenbach nou met deze machtige familie van doen? De burcht was in de 14de eeuw eigendom van aartsbisschop Balduin van Trier, tevens keurvorst van het Heilig Roomse Rijk en één van de machtigste mannen van zijn tijd. Zelf woonde hij er niet. Hij had een ambtenaar in burcht gestationeerd die verantwoordelijk was voor het reilen en zeilen. Balduin had het te druk met oorlog voeren. Hij wilde zijn bisdom verder uitbreiden en botste in die ambitie geregeld met de eveneens ambitieuze Von Sponheims.

Loretta en Balduin

Bingewatch waardig is wat er vervolgens in 1428 gebeurde. Loretta von Sponheim, weduwe en moeder van drie jonge zonen, trad in die tijd op als regentes van haar oudste zoon. Om zijn belangen te verdedigen en die van de familie veilig te stellen heeft zij Balduin in haar wanhoop op spectaculaire wijze een halt toe geroepen. De hele toenmalige europese elite stond op zijn achterste benen. Een vrouw stelde in de middeleeuwen weinig voor en dat maakte haar daad nog roekelozer en waarschijnlijk ook bedreigend in de ogen van de buitenwereld die door mannen beheerst werd.

Zowel Conny als ik zijn geboeid geraakt door het levensverhaal van deze Loretta von Sponheim. Meer dan dit wil ik nog niet verklappen, maar voor wie nieuwsgierig is naar het vervolg raad ik aan dit blog te volgen. En om je alvast een indruk te geven hoe Conny met dit verhaal aan de slag gaat verwijs ik je naar haar blog op ko-fi.com